Η ΕΕ αποσυρει τον φορο ψηφιακων υπηρεσιων – Νεα στρατηγικη για τη Big Tech

Η ΕΕ αποσΥρει τον φΟρο ψηφιακΩν υπηρεσιΩν – Τι αλλΑζει για την Big Tech και την ΕυρΩπη
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έκανε μια κίνηση που αιφνιδίασε πολλούς στις Βρυξέλλες: ο πολυσυζητημένος φόρο ψηφιακών υπηρεσιών (Digital Services Tax – DST), που στόχευε τεχνολογικούς κολοσσούς όπως η Apple, η Google και η Meta, αποσύρεται οριστικά από τον σχεδιασμό για τον επόμενο επταετή προϋπολογισμό της Ένωσης (2028–2035).
Η απόφαση αυτή δεν είναι απλώς τεχνική – είναι πολιτική, οικονομική και γεωστρατηγική. Αντικατοπτρίζει τη στροφή της ΕΕ προς μια διαφορετική φορολογική προσέγγιση, λιγότερο στοχευμένη στις ψηφιακές υπηρεσίες και περισσότερο ενταγμένη σε διεθνές πλαίσιο συνεργασίας.
ΑπΟ τον στΟχο της Big Tech στην οριζΟντια φορολΟγηση
Ο DST είχε ως σκοπό να φορολογήσει έσοδα που παράγουν οι μεγάλες πλατφόρμες στην Ευρώπη, ακόμη και αν η φορολογική τους έδρα βρίσκεται εκτός ΕΕ. Για χρόνια, υπήρξε πεδίο αντιπαράθεσης μεταξύ Ευρωπαίων πολιτικών και των Big Tech, που κατηγορούνται για φοροαποφυγή μέσω περίπλοκων δομών.
Ωστόσο, οι ισορροπίες άλλαξαν. Σύμφωνα με έγγραφο που παρουσιάστηκε στην Επιτροπή Προϋπολογισμών, ο DST διαγράφηκε από τις πιθανές πηγές εσόδων, με την Κομισιόν να δίνει βάρος σε έναν ευρύτερο εταιρικό φόρο (corporate levy) που θα επιβάλλεται σε όλες τις επιχειρήσεις με τζίρο άνω των €50 εκατ. ετησίως, ανεξαρτήτως κλάδου.
Ο ρΟλος των διεθνΩν πιΕσεων
Δεν είναι μυστικό πως οι Ηνωμένες Πολιτείες αντιδρούσαν έντονα στον DST, θεωρώντας τον μέτρο που πλήττει δυσανάλογα αμερικανικές εταιρείες. Με τις διαπραγματεύσεις για νέα εμπορική συμφωνία να βρίσκονται σε κρίσιμη φάση, η απομάκρυνση του φόρου ερμηνεύεται και ως κίνηση καλής θέλησης.
Παράλληλα, η ΕΕ φαίνεται να στοιχίζεται με τη γραμμή του ΟΟΣΑ και το πλαίσιο Pillar One, που προβλέπει παγκόσμιους κανόνες για τη φορολόγηση των ψηφιακών κολοσσών. Ένα τέτοιο μοντέλο θα μειώσει τον κίνδυνο εμπορικών αντιποίνων και θα προσφέρει πιο σταθερή βάση εσόδων.
ΓιατΙ η ΚομισιΟν μιλΑ για «πιο βιΩσιμη λΥση»
Η απόφαση συνδέεται και με την άρνηση της ΕΕ να προχωρήσει στην ιδέα ενός network fee – ενός τέλους χρήσης δικτύων που θα επιβαλλόταν στις Big Tech για να χρηματοδοτηθεί η ανάπτυξη των υποδομών 5G και 6G.
Σύμφωνα με πηγές των Βρυξελλών, η Επιτροπή κατέληξε στο συμπέρασμα ότι τέτοια μέτρα μπορεί να προσφέρουν άμεσο πολιτικό όφελος, αλλά δεν αποτελούν μακροπρόθεσμη στρατηγική. «Η λύση είναι ένας δίκαιος και ενιαίος φόρος, όχι ένας patchwork από εθνικά και ευρωπαϊκά τέλη», ανέφερε αξιωματούχος.
Τι σημαινει για τις χωρες-μελη
Ορισμένα κράτη-μέλη, όπως η Ιταλία και η Ισπανία, έχουν θεσπίσει δικούς τους DST σε εθνικό επίπεδο. Η απόφαση της ΕΕ δεν τους υποχρεώνει να τους καταργήσουν, αλλά η πολιτική πίεση και η διεθνής συνεννόηση στον ΟΟΣΑ μπορεί να οδηγήσουν σταδιακά σε ενιαίο πλαίσιο.
Η Ελλάδα δεν είχε εφαρμόσει DST, αλλά η συζήτηση για φορολόγηση της Big Tech είχε επανέλθει το τελευταίο διάστημα, ιδίως ως τρόπος χρηματοδότησης ψηφιακών υποδομών και καινοτομίας.
Ποιο ειναι το πιθανο χρονοδιαγραμμα
-
2025–2026: Ολοκλήρωση διαπραγματεύσεων στον ΟΟΣΑ για το Pillar One.
-
2027: Εναρμόνιση των εθνικών συστημάτων και σταδιακή κατάργηση τοπικών DST.
-
2028: Εφαρμογή του νέου ευρωπαϊκού εταιρικού φόρου, ως μέρος του προϋπολογισμού 2028–2035.
Οι αντιδρασεις
Οι μεγάλες τεχνολογικές εταιρείες χαιρέτισαν την απόφαση, καθώς μειώνει το ρίσκο διπλής φορολόγησης και διαφοροποιήσεων μεταξύ κρατών-μελών. Από την άλλη, ΜΚΟ και ομάδες πίεσης υπέρ της «δίκαιης φορολόγησης» κάνουν λόγο για «υποχώρηση απέναντι στις πιέσεις του λόμπι».
Η απόσυρση του DST δείχνει ότι η ΕΕ προτιμά τη σταθερότητα και την εναρμόνιση έναντι της σύγκρουσης. Αν και για κάποιους αποτελεί βήμα πίσω, η ένταξη σε ένα παγκόσμιο πλαίσιο όπως του ΟΟΣΑ μπορεί να αποδειχθεί πιο αποτελεσματική μακροπρόθεσμα, τόσο σε έσοδα όσο και σε αποφυγή εμπορικών εντάσεων.